Bunschoter die tien kinderen mishandelde mogelijk onterecht gestraft: ‘Slaan met een lat? Nooit gedaan!’

De Bunschoter Henk Koelewijn werd in 2020 na een spraakmakende rechtszaak veroordeeld tot dertien maanden cel. De streng gelovige man zou tien van zijn negentien kinderen mishandeld hebben. Maar nu lijkt het erop dat het vonnis tegen hem en zijn vrouw het raam uit gaat.

De rechtszaak tegen Koelewijn speelt al sinds 2017. De streng gereformeerde visboer zou tien van zijn kinderen stelselmatig hebben mishandeld. Zo zou hij ze slaan, met de hand of met een lat, en zou hij een aantal kinderen herhaaldelijk hebben opgesloten op zolder, of in een container in de tuin, waar de kinderen een emmer kregen om hun behoefte in te doen.

In het hoger beroep in 2020 werd Koelewijn veroordeeld tot twee jaar cel. Na aftrek van voorarrest zou hij nog dertien maanden moeten zitten. Ook kreeg hij een contactverbod voor de vier jongste kinderen opgelegd. Zijn vrouw werd veroordeeld tot vijf maanden voorwaardelijk: ze zou te weinig hebben gedaan om de kinderen te beschermen.

Koelewijn’s advocaat, Jaap-Willem Roozemond, gaf destijds al aan in cassatie te gaan. Dat wil zeggen dat er na een beslissing in het hoger beroep nóg een beroep wordt aangetekend bij de Hoge Raad, de hoogste rechtssprekende instantie. Deze bekijkt hoe de rechter in het hoger beroep tot een beslissing is gekomen, en of de wet juist is toegepast. Inhoudelijk wordt er niet meer naar de zaak gekeken.

Nu, twee jaar later, gaat dat gebeuren en lijkt het erop dat de straffen tegen Koelewijn en zijn vrouw, niet in dezelfde vorm blijven staan. Voordat de raad zich over de zaak buigt, geeft een advocaat-generaal (hoge adviseur) na onderzoek een advies. ,,Het is voor de hoge raad gebruikelijk om dit advies mee te nemen”, licht Roozemond toe.

In het geval van Koelewijn zou er tijdens het hoger beroep te weinig rekening zijn gehouden met nieuwe informatie, die na de eerste rechtszaak naar buiten kwam. Zo verscheen er in de tussentijd een reclasseringsrapport over hem. Hierin stond dat een onvoorwaardelijke celstraf, schadelijk zou zijn. Over Koelewijn’s vrouw zegt de advocaat-generaal dat het hof niet per kind heeft gekeken of het strafbare feit al verjaard is. In beide gevallen is het advies om het vonnis te vernietigen, en de zaak opnieuw te laten behandelen door het gerechtshof.

,,De gezondheid van meneer Koelewijn speelt een rol”, zegt Roozemond. ,,En er is sprake van zodanig gewijzigde omstandigheden, dat er opnieuw naar gekeken moet worden. Verder speelt deze zaak al vijf jaar, en moet er wel even bij gezegd worden dat meneer Koelewijn voor zeventien andere feiten wél is vrijgesproken.”

Koelewijns celstraf is in afwachting van de cassatie geschorst; hij heeft nog geen van de dertien maanden gezeten. Zelf heeft hij de zwaardere strafbare feiten in de zaak altijd ontkend. In een interview gaf hij toe dat hij af en toe ‘een tik’ uitdeelde: ,,Als kinderen niet luisteren en je waarschuwt een keer extra en ze luisteren dan nog niet, dan is een tik op zijn plaats. Maar dreigen met een motorzaag of slaan met een lat, dat heb ik niet gedaan.”

Vier van zijn kinderen die aangifte deden, zouden dit doen als wraak: omdat Koelewijn eerder aangifte tegen hen deed, omdat ze geld uit huis gestolen zouden hebben: ,,Met die vier wil ik niks meer te maken hebben. Ik heb wel met ze te doen. Ze zijn door justitie misbruikt om mij te grazen te nemen.’’

De Hoge Raad doet op 11 oktober uitspraak in de cassatie.